Laboratorium Społeczno-Technologiczne (SoTechLab) rozpoczęło działalność w 2021 roku jako inicjatywa osób pracujących w Katedrze Studiów nad Społeczeństwem i Technologią na Wydziale Humanistycznym AGH. Celem inicjatywy jest popularyzacja wiedzy z zakresu społecznego wymiaru technologii. Od 2022 roku działania SoTechLab zostały docenione i wsparte w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki – Popularyzacja nauki i promocja sportu” Ministerstwa Edukacji i Nauki. Po roku realizacji projektu przedstawiamy podsumowanie dotychczasowej aktywności, które nakreśla najważniejsze problemy i wyzwania związane ze społecznym wymiarem technologii.
Niniejszego podsumowania działalności Laboratorium Społeczno-Technologicznego nie należy jednak odczytywać w kategoriach wyczerpującej i systematycznej analizy związku technologii i społeczeństwa. Dokument ten pełni funkcję uwrażliwiającą na zjawiska ryzyka i emancypacji związanych z rozwojem nowych technologii, a zatem sygnalizuje obszary, które warto poddać w przyszłości głębszym analizom i namysłom.
Punktem wyjścia podsumowania jest wizja nauk społecznych, które naszym zdaniem, oprócz opisu i wyjaśnienia rzeczywistości społecznej i kulturowej, powinny pełnić również rolę krytyczną i emancypacyjną, zaangażować się w rolę w demokratycznych przekształceniach społecznego świata, stawać się krytyką ograniczeń ludzkiej wolności, być krytyką dominacji, nierówności i wykluczenia społecznego.
W dokumencie podkreślamy, że technologie mają wpływ na sposób, w jaki żyjemy, pracujemy, spędzamy wolny czas, budujemy relacje emocjonalne czy komunikujemy się. Fundamentalne znaczenie technologii dla społeczeństw nie jest oczywiście wyłącznie domeną czasów współczesnych, ale dotyczy całej historii ludzkości. Dziś szczególne znaczenie mają technologie informacyjne, które stają się ważnym narzędziem budowania relacji nie tylko między osobami i grupami społecznymi we wszystkich częściach świata, ale również stają się motorem wzrostu dla wielkich organizacji oraz światowej gospodarki.
Zapraszamy do lektury!